Tepebaşı Belediyesi, zorlu şartlar altında ve kayıt dışı olarak çalışan sokak toplayıcılarına statü kazandırmak, toplanan atıkları ise kayıt altına almak amacı ile Türkiye’de bir ilke daha öncülük etti.
Kooperatif ile imzalanan protokol kapsamında, herhangi bir statüleri olmadan ağır ve zorlu koşullarda ekmeklerini sokaktan çıkaran sokak toplayıcıları, tek bir çatı altında birleşecek. Böylelikle kayıt dışı ve risk altında çalışan, toplum tarafından dışlanan sokak toplayıcıları, Tepebaşı Belediyesi’nin öncülüğünde kurulan GESİKOOP ile statüye, güvenceye, temsil edilme hakkına ve daha iyi çalışma şartlarına kavuşacak. Böylelikle tüm toplayıcılar, sosyal işletme kooperatifi ile toplumun benimsediği, saygı duyduğu, sıfır atık yönetim sistemine entegre olmuş şekilde çalışabilecek.
Türkiye’de ilk olan yapılanmanın protokol imza töreni Tepebaşı Belediyesi, GESİKOOP (Tepebaşı Geri Dönüştürülebilir Atık Toplayıcıları Sosyal İşletme Kooperatifi) ve lisanslı geri dönüşüm firması arasında düzenlendi. Tepebaşı Belediyesi Meclis Salonu’nda gerçekleşen törene, Tepebaşı Belediye Başkanı Dt. Ahmet Ataç’ın yanı sıra Tepebaşı Belediye Meclis üyeleri, Akka Geri Dönüşüm Yönetim Kurulu Başkanı Muhsin Akbaş, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Ankara Saha Ofisi Müdürü Akif Atlı, Sağlıklı Kent Konseyi Başkanı Serpil Çamoğlu, EBB Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Serap Aylin Şener, ÇEVKO Atık Yönetimi Şefi Murat Koruk, GESİKOOP Yönetim Kurulu üyeleri ve sokak toplayıcıları katıldı.
Toplantıda ilk olarak Çevre Koruma ve Kontrol Müdürü Bahri Ağaoğlu, Tepebaşı Belediyesi’nin atık yönetimi çalışmaları hakkında bilgiler verdi.
“Eskişehir halkının desteğini bekliyoruz”
Daha sonra kürsüye gelen GESİKOOP Yönetim Kurulu Üyesi Sinan Karakuş ise projenin, toplum içinde toplayıcılara statü kazandıracağını ifade ederek, “Uzun yıllardır biz atık toplayıcıları geçimimizi bu işten sağlamaktayız. Aynı zamanda ekolojiye de katkı vermekteyiz. Kanunlar bu işi yasal olarak yapmamıza izin vermemekte. Sağlıksız koşullarda bu işi yapmaktayız. Zabıtadan kaçarak, güvenlik görevlilerinden kaçarak bu işi yapmaktayız. Çünkü yaptığımız bu iş yasal değil. Bugün bu sıkıntılarımıza çözüm olacak, toplum içinde bize statü kazandıracak projenin bir parçası olmaktan mutluluk duyuyorum. Kooperatif olarak artık belediyemizin sisteminin bir parçası olacağız. Ortaklar arasında dayanışma kurarak daha iyi şartlarda yaşamlarımızı sürdüreceğiz. Bu süreçte Eskişehir halkının desteğini bekliyoruz. Bu imkanı sunan belediyemize ve Sayın Başkanımız Ahmet Ataç’a teşekkür ediyorum. Umarım bu çalışma Türkiye’de örnek olur, sorunlar çözüme kavuşur” diye konuştu.
“Bu konu Türkiye’nin kanayan yarası”
Tepebaşı Belediye Başkanı Dt. Ahmet Ataç ise protokol ile Türkiye’nin kanayan bir yarası olan sokak toplayıcılarının iyi bir noktaya gelebileceğine dikkat çekti. Başkan Ataç, “Bir gerçek var ki, bu konu Türkiye’nin kanayan bir yarası. Tepebaşı Belediyesi bu konuda çok güzel çalışmalar yaptı. Herhangi bir yasal hakları yok. Her türlü sıkıntıya maruz kalıyorlar, farklı gözle bakıyorlar, dışlanıyorlar. Aslında yaptıkları iş, Türkiye ekonomisine çok ciddi katkı sağlıyor. Burada tabi insan sağlığını ve onların geleceğinin de düşünmeniz gerekiyor. Bugüne kadar bu görmezlikten gelindi. Uygulayacağımız bu model, onları gerçekten iyi noktaya getirerek, yasal hale getirecek, çocuk toplayıcıları devre dışı bırakarak bu işi devam ettireceğiz. Bunun çözümünü kooperatifçilikte olduğu kararanı aldık. Türkiye yıllardır kooperatiflerle çok iyi şeyler yaptı ama bir noktadan sonra ciddi bir ara verildi. Hoş gözle görülmemeye başlandı ve işlevlerini yitirdi. Şimdiye baktığımızda kooperatiflerin önemli oluşumlar olduğunu hissettik ve yine bu yapılanmaya gidilsin istedik. Tepebaşı Belediyesi zaten birçok noktada birtakım kooperatifler kurarak başarılı işlere imza attı. Bu konuda da GESİKOOP’u kurarak dezavantajlı grupları bir araya getirmek, onların kontrol altında ve düzenli, sağlığına dikkat ettikleri, çöpü karıştırarak değil, olanları toplayarak Türkiye ekonomisine daha sağlıklı şekilde katkı vermelerini sağlayacağız” ifadelerini kullandı.
“Günde 40 ton atık topluyoruz”
Başkan Ataç konuşmasının devamında, Tepebaşı Belediyesi’nin geri dönüşüm çalışmalarında yakaladığı başarıya vurgu yaparak, “Tepebaşı Belediyesi 2010 yılından beri hane hane tespitler yaparak bugünlere kadar geldi. Türkiye’de bu kadar titiz çalışan bir başka kurum var mı bilmiyorum çok ciddi bir başarı elde edildi. Zaten lisanlı firmamız ile birlikte, yeni sistem öncesinde de ambalaj atıkları topluyorduk Günlük 40 ton civarında atık toplanıyor. Şimdiki kooperatif, bizim sistemimize entegre olacak. Böylelikle Tepebaşı bölgesinde toplayıcılarımız, yasal bir hale gelmiş olacak. Bu da beni ve arkadaşlarımızı çok mutlu etti. Sorunların çözülerek sürecin geleceğe taşınması çok önemliydi. Zaten çalışan bir sistem, eğer yasal hale gelirse, o sistem çok daha sağlıklı olacaktır” dedi.
“Başka ilçelere yayabileceğimiz bir prosedür”
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Ankara Saha Ofisi Müdürü Akif Atlı ise projeden dolayı Başkan Ataç’a teşekkür ederek, “Her hafta 50 ilden raporlama yapıyoruz. Covid-19 krizi esnasında fark ettik ki işinden çıkarılan mültecilerin çoğunluğu, atık toplayarak ekmeklerini kazanmaya çalışıyor. Bunun getirdiği en önemli sorunlardan bir tanesi; bu işi yaparken bir standart uygulamamaları. Bu uygulanmayan standardın çevre kirliliğine, onun da toplumda çok büyük huzursuzluklara yol açmasıdır. Belediyenize, bu inisiyatife çok teşekkür ederim. Sadece kendi belediyeniz için değil, Türkiye’de bizim de bir kenarından sürükleyip, başka ilçelere yayabileceğimiz, çok başarılı bir prosedürdür. Hem Ahmet Ataç’a hem de Tepebaşı Belediyesi’ne çok teşekkür ederim” sözlerini kullandı.
Konuşmaların ardından Başkan Ataç, GESİKOOP Yönetim Kurulu Üyesi Sinan Karakuş ve Akka Geri Dönüşüm Yönetim Kurulu Başkanı Muhsin Akbaş, protokol metnine imzalarını attı.
