Son günlerde sıkça duymaya başladığımız milli paralarla ticaret projesinin sahibi Prof. Dr. Haydar Baş, çarpıcı açıklamalar yaptı. ‘Milli parası olmayan bir ülke milli parasıyla iş yapabilir mi’ diye soran Prof. Dr. Baş, “Türkiye’nin maalesef milli parası yok. Üzerinde TL yazılan paranın adına ‘milli para’ diyorlar. Bu para milli değildir” dedi
Son günlerde Türkiye ile İran arasında milli paralarla ticaret yapılması konusunda önemli adımlar atılması planlanıyor.
Bu karar çok önemli, çünkü ABD dolarına bağımlılıktan kurtulmak isteyen ülkeler milli paralarla ticaret formülünü peş peşe hayata geçiriyorlar. Bu konuda ilk hamle Çin ve Rusya'dan gelmişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin resmi temaslar için gittiği aralarında Türkiye ve İran'ın da olduğu birçok ülkede 'milli paralarla ticaret yapalım' teklifinde bulunuyor.
Putin, Türkiye'yi ziyaret ettiğinde de aynı teklifte bulunmuştu. ABD doları için küresel hegemonyasını kaybetme anlamına gelen milli paralarla ticaret adımı, başta BRICS ülkeleri (Brezilya, Hindistan, Rusya, Çin ve Güney Afrika) olmak üzere 150'den fazla ülkede formülleri uygulanan Milli Ekonomi Modeli'nin bir formülü.
Bu bağlamda son yıllarda tüm dünyada sık sık duyduğumuz, bundan sonra da duymaya devam edeceğimiz 'milli paralarla ticaret' formülü gibi orijinal fikirlerle dolu Milli Ekonomi Modeli tezinin sahibi Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş'a son gelişmelerle ilgili değerlendirmesini sorduk.
SORU: Ülkeler arasında milli parayla ticaret konusunda adımlar atılıyor. Bu ülkeler arasında Türkiye ve İran da var. Dünya literatürüne milli para terimini getiren ve bunu ispatlayan sizsiniz. Bu projenin sahibi olarak son gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Prof. Dr. Haydar Baş: Ben bu adımları, bu gündemi çok geç kalınmış bir konu olarak görüyorum. Esasen Milli Ekonomi Modeli tezimi ilk olarak ekonomisinde uygulamaya başlayan ülke Rusya'dır. Rusya uygulamaya başladıktan kısa zaman sonra devreye giren Çin de modelimizin formüllerini uygulamaya başladı. Milli Ekonomi Modeli'nin gereği olan tüketimi desteklemek konusunda Çin çok dikkat çeken kararlar aldı. Tüketici kesimin önünü açan, destekleyen Çin bugün Amerika ile boy ölçüşen noktaya geldi. Çin iç pazarını Amerika'dan daha güçlü bir hale getirmeyi başardı. Daha önce 50 Dolar maaş alan Çinliler bugün 6 bin Dolar, 7 bin Dolar kazanma noktasını geldi. Yani Milli Ekonomi Modeli'ni uygulayan Çin kazandı. Aynı zamanda Brezilya benim sistemimi uyguluyor. Güney Afrika ve Hindistan da Milli Ekonomi Modeli'nin formüllerini hayata geçirdi. Ama Türkiye'ye geldiğimizde selam verecek insan bulamıyoruz. Ben İran'ın Milli Ekonomi Modeli'ne bu güne kadar sahip çıkmadığına hayret ediyorum. İran dilde kapitalizmi reddediyor, ama hakikatte tamamen kapitalizmi uyguluyor. Mesela yüzde 20-25 devlet kendi parasıyla faiz veriyor. Bunu yapacağına Rusya'nın, Çin'in, güney Afrika'nın, Brezilya'nın yaptığını yapmalıydı. Ben hakikaten hayret ederdim. Şimdi geldikleri nokta gayet iyi."
SORU: Efendim, 'milli paralarla ticaret yapalım' teklifleri tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de duyuluyor. Ancak bu projeyi uygulayabilmek için önce milli para olması gerekiyor. Türkiye'nin gerçekten milli parası var mı?
Prof. Dr. Haydar Baş: Türkiye'nin maalesef milli parası yok. Milli parası olmayan bir ülke milli parasıyla iş yapabilir mi? Üzerinde TL yazılan paranın adına 'milli para' diyorlar. Bu para milli değildir. Gayri safi milli hâsılanın karşılığında, yani emek ve üretimin karşılığında basılan paranın adıdır, milli para. Türkiye'de böyle bir şey yok. Dünyada da yoktu. Milli para bizimle bu gündeme geldi. Gündeme gelişi de Rusya tıkanınca bana geldiler, adamlarını gönderdiler. Rus akademisyen Ali Victor Minin, bana 'mortgage krizi münasebetiyle Amerika çöktü' dedi. 'Yanılıyorsunuz, Amerika bununla çökmez. Amerika'nın çökmesi için ordusunun ve parasının yok olması lazım. Böyle bir şey oldu mu? Olmadı. O zaman çökmedi' dedim. Hülasa izah edip, ikna ettik onu. Geliyoruz günümüze. Bugün piyasanın milli parayı devreye koyması lazım. Neden? Amerika diyor ki; 'Senin paranın geçerli olması için önce benim dolarımı kasana koyacaksın, onun karşılığında kendi paranı basacaksın. O zaman bu para senin olur. Aksi takdirde biz bunu kabul etmeyiz.' Yani para geçerli olması için, konvertible olarak Dolar devreye girecek Türk lirası da karşılığında basılacak. Bu mantıkla bunu işlediler, ben bunu reddettim. Bu şekilde basılan Türk lirası milli para olmaz, Doların tercümesi olur. Böyle iş mi olur? Ne olacak o zaman? Bizim emeğimizin, üretimimizin karşılığında basılması gereken paradır milli para. Bu şekilde para devreye konulduğu takdirde Amerika'nın doları işe yaramaz. Neticede birçok ülkede Milli Ekonomi Modeli'nin milli paralarla ticaret formülünü hayata geçirmeden önce yüzde 80-90'larda piyasada iş gören Dolar, şu anda yüzde 10-13 seviyelerine geriledi.
SORU: Yaklaşık 14 yıl önce bir konuşmanızda 'Ben Amerika'yı yıkacağım' demiştiniz. Milli paralarla ticaret projesinin dünya genelinde hızla uygulamaya geçirilmesi sizce Amerika'nın yıkılışının sembolü müdür?
Prof. Dr. Haydar Baş: 'Ben Amerika'yı yıkacağım' cümlesini 2005 yılında İstanbul'da gerçekleşen Uluslararası Milli Ekonomi Modeli Kongresi'nde ilk olarak dile getirmiştim. Bana inanmamışlardı. Aradan 14 yıl geçti, işte yıktım… Erkeklerse ayağa kaldırsınlar onu. Yapamazlar. Kısaca kendi paramızla işimizi görmemiz, bilhassa dış ticarette paramızı kullanmamız, yabancı devletlerin ve paraların ülkemiz üzerindeki hegemonyasını yok edeceği gibi devletimizi ve de milletimizi güçlendirecektir.
Orhan DEDE
