DETAY HABER
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, "Yeni Ekonomi Programı Yapısal Dönüşüm Adımları 2019"u İstanbul'da düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı.
Programın en dikkat çeken yönünü 'kamu bankalarının sermayelerini güçlendirmek' amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı ihraç edeceği 28 milyar TL'lik İkrazen Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senetlerini kamu bankalarına verilecek olması teşkil ediyor.
İş dünyasından destek alındı
"Bu paketin hazırlanmasında Ağustos ayından bugüne odalarımızın, iş dünyamızın, TÜSİAD, MÜSİAD başta olmak üzere geniş yelpazede STK'larımızın katkılarını, raporlarını alarak bu çerçeveyi hazırlamaya çalıştık" diyen Albayrak, "2020 yılında, yani Yeni Ekonomik Programın ikinci yılında yine o yılı ilgilendiren, önümüzdeki yıl gerçekleştirmeyi planladığımız reformlarımızı seneye buluşup o adımları atacağımız programın tanıtımını yapacağız" dedi.
Albayrak'ın bu ifadesi, açıklanan programın ömrünün 8.5 ay olduğunu ortaya koyuyor.
Batık kredi tutarı 106 milyar lira
Albayrak, reform alanlarının başında finansal sektör geldiğini belirterek, finansal sektör altındaki ilk alanın da bankacılık sektörü olacağını kaydetti.
Yeni Ekonomi Programı'nda "bankacılık sektörümüzün güçlü yapısını sürdürmesini ve reel sektörümüzü finanse etmeye devam etmesini temin etmek bu programın en önemli önceliklerinden bir tanesidir" dediğini hatırlatan Albayrak, sözlerini şöyle sürdürdü: "Geldiğimiz noktada, bankacılık sektörümüzün kredi hacmi, tahsili geçmiş alacaklar hariç 2 trilyon 513 milyar TL'dir. Geri ödemelerinde sorun beklenmeyen 1. gruptaki kredilerin toplam krediler içindeki oranı yüzde 89 seviyesindedir. 2. gruptaki yakın izlemedeki kredilerin payı ise 276 milyar TL, yani toplamda yüzde 11 seviyesindedir. Bu rakamın da 107 milyar TL'lik kısmı bugüne kadar yapılandırıldı. 3. grup, yani tahsili gecikmiş ya da takip hesabında izlenen alacakların miktarı Mart 2019 itibarıyla 106 milyar TL'dir. Tahsili gecikmiş alacakların kredilere oranı yüzde 4.2'dir. 106 milyar TL tutarındaki tahsili gecikmiş alacaklar için 72 milyar TL seviyesinde özel karşılık ayrılmıştır."
Yargı reformu da geliyor
Bakan Albayrak, bir diğer reform alanının Yargı Reformu olduğunu, kapsamlı bir katılımla hazırlanan bu reform paketinin "Yargı Reformu Strateji Belgesi" ile Adalet Bakanlığı tarafından yakın bir süreçte kamuoyu ile paylaşılacağını söyledi.
Reform paketinde neler var?
• Bankalar Birliği öncülüğünde, kamunun olmadığı bir yapıda enerji ve inşaat gibi yüksek sorunlu kredilerin yüksek olduğu iki sektörde, sorunlu varlıkları alıp borç-hisse takası ile dışarı çıkarılacağı ve bankaların bilançolarının temizleneceği bir sistem öngörülüyor. Bunun için Enerji Girişim Sermaye Fonu ve Gayrimenkul Fonu kurulması planlanıyor. Bu yeni finansal model ile sorunlu varlıkların ayrılıp bankaların, yerli ve yabancı yatırımcıların iştirak edeceği fonlarla yönetilmesi sağlanacak.
• Sigortacılık, Bireysel Emeklilik Sistem (BES) ve Kıdem Tazminatı alanlarında reform yapılması öngörülüyor.
• Kıdem Tazminatı Fonu ile BES'in entegrasyonu sağlanacak: Bu sistemle birlikte Kıdem Tazminatı Reformu yapılacak, çalışanlardan olduğu gibi işverenden de yapılacak kesintiler BES ile entegre Kıdem Tazminatı Fonu'nda toplanacak.
• Bankacılık sektöründe toplam 100 milyon TL ve üzeri riski olan şirketler, mali yılın kapanmasının ardından 120 gün içerisinde bankalara borç ödeme kapasitesini, likidite riski, kur riski gibi unsurları da içeren mali denetim raporu sunmak zorunda olacak. Aksi halde sektörden ek kredi alamayacak.
• Ulusal kredi derecelendirme kuruluşu bu yıl içinde kurulacak. Böylece daha sağlam ve gerçekçi bir değerlendirme alanının sağlanması bekleniyor.
• Kırmızı et ihtiyacının karşılanması alanında da 47 milyon olan küçük baş hayvan sayısının 4 yıl içinde 100 milyon hayvana çıkarılması hedefleniyor.
• Aynı zamanda yeni hal yasası hayata geçirilecek.
• Sera AŞ: 2 bin hektar teknolojik sera inşa edilecek. Orta vadede 5.000 hektar üretim alanına ulaşılırken uzun vadede örtü altı sebze üretiminin yüzde 25'inin karşılanması hedeflenecek.
• Yüksek gelir gruplarının daha adil vergilendirilmesini sağlayacak ve enflasyona etkisi en az olacak bazı adımlar atılacak. Bu çalışma halen sürüyor. Vergi konseyi gibi toplumdan çok farklı grupların yer aldığı bir ekiple hazırlıklar yapılıyor.
• İstisna ve muafiyetler azaltılacak, kurumlar vergisi kademeli olarak azaltılacak. Beyannameyi yaygınlaştırarak dolaylı vergileri azaltıp dolaysız vergileri artırarak verginin daha tabana yayılması amaçlanacak, istihdam oluşturma hedefiyle adımlar atılacak.
• Turizm master planı: Plan en geç Eylül ayında açıklanacak, 4 yıl içinde 70 milyon turist 70 milyar dolar turizm geliri hedefleniyor. Turizm Geliştirme Fonu ile tanıtımlar daha iyi yapılacak ve bölgesel olarak stratejik anlamda hedeflemeler yapılacak.