İBRAHİM E. YIĞ
Ücretli poşet uygulamasının poşet kullanımını yüzde 80 oranında azalttığı bir gerçek. Ancak bu uygulamanın vatandaşlar arasında hoşnutsuzluk oluşturduğu da başka bir gerçek. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın düzenlemesiyle yılbaşında yürürlüğe giren marketlerde ücretli poşet uygulamasının tüketici üzerindeki etkileri, araştırma şirketi GENAR tarafından İstanbul'un 24 ilçesinde 1.627 kişi ile yüz yüze görüşme tekniği ile yapılan ankette araştırıldı.
Tam da 23 Haziran İstanbul seçimlerinin gerçekleştiği hafta tamamlanan ankete göre tüketicilerin yüzde 9.5'i 31 Mart yerel seçimlerinde ücretli poşet uygulamasına oy tercihini değiştirecek kadar tepkili olduğu yanıtını verdi.
Kadınlarda ve gençlerde bu oran diğer gruplara göre daha yüksek çıktı. Tüketicilerin yüzde 10'u ise poşet parası vermemek için alışverişlerini ötelediklerini söylüyor.
Oy tercihlerini bile etkiledi
Ankete katılan tüketicilerin yüzde 44.3'ü uygulamanın amacının temiz bir çevre, yüzde 22.5'i rant ve çıkar sağlamak, yüzde 21.7'si ise tüketimi azaltmak, yüzde 13.6'sı devlete ek gelir sağlamak, yüzde 12.3'ü marketlerin poşetten para kazanmalarını sağlamak olduğuna inanıyor.
Tüketicilerin yüzde 44.9'u bu uygulamayı desteklerken yüzde 42.3'ü ise karşı çıkıyor. Katılımcıların yüzde 9.5'i yani tam da Ekrem İmamoğlu ile Binali Yıldırım arasındaki oy farkı kadar bir bölüm, bu uygulamanın 31 Mart seçimlerinde siyasi tercihi üzerinde etkili olduğunu belirtiyor.
Katılımcıların yüzde 70'i bu uygulama ile poşet tüketiminde azalma olduğunu ifade ederken yüzde 32.6'sı bez poşet kullanmaya başladığını, yüzde 52.4'ü ise her ikisini de kullandığını söylüyor.
Poşete ücret ödememek için alışverişten vazgeçenlerin oranı yüzde 10 olurken yüzde 65.6'sı alışveriş için özel bir çanta ya da poşet kullanıyor. GENAR'ın İstanbul'da yaptığı araştırmada, "Plastik poşette ücret uygulamasına devam edilmeli mi" sorusuna verilen yanıtlarda ise yüzde 52.5 sona erdirilmeli derken yüzde 46.3'ü devam etmesinden yana.
Çözüm geri dönüşümü teşvik!
Anket sonuçlarını değerlendiren Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, "Elbette ki çevre birinci önceliğimiz ve vazgeçilmezimiz. Ancak biz baştan beri amacın çok doğru ama yöntemin yanlış olduğunu söyledik. Çözüm tüketiciyi cezalandırmak değil geri dönüşümü teşvik etmek olmalıdır" dedi.