RECEP BAHAR / DETAY HABER
Dünyanın en büyük sorunu fertler, şirketler ve devletler olsun farketmez, borç... Elbette borcu olmayan fert ve şirketlerin sayısı çoktur ancak sıra devletlere gelince bunların sayısı bir elin iki parmağını geçmez. Özellikle Türkiye'nin üyesi olduğu Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyeleri resmen borç batağında. OECD'ye üye 37 ülkede 1.3 milyar insan yaşıyor. Bunun yaklaşık 1 milyarı ABD, Japonya, Meksika, Almanya, Fransa, İngiltere, Türkiye, İtalya, İspanya'da ikamet ediyor. Bu ülkelerde koronavirüs nedeniyle kişi başına ortalama borç 13 bin dolar artış gösterdi. Elbette bu borçta aslan payı Amerikalıların!
En borçlu ülke ABD
Ülke borçları milli gelire göre ölçülüyor. Bu çerçevede lider Japonya… Japonya'nın kamu borcu, milli gelirinin yüzde 240'ına ulaşarak, 12 trilyon dolara yükseldi. İkinci sırada ise Yunanistan yer alıyor. Milli gelirinin iki katı kamu borcu olan komşunun yükümlülüğü 436 milyar dolara ulaştı. Bu oran İtalya'da yüzde 160... İtalya'nın kamu borcu ise yaklaşık 3.2 trilyon dolara ulaştı. ABD'nin kamu borcu ise milli gelirinin yüzde 120'sini geride bırakarak, 25 trilyon doları aştı. Fransa ve İspanya'nın kamu borçları da milli gelirlerinin yüzde 120 oranında bulunuyor. Fransa'nın ulusal borcu 3 trilyon 240 milyar dolar, İspanya'nın ki ise 1.7 trilyon dolar.
Türkiye'de durum ne?
Türkiye'nin durumuna gelince, geçen yıl 740 milyar dolarlık bir milli gelirimiz vardı. Bu yıl 700 milyar doların altına inmesi bekleniyor. Oysa bu rakam 2013'te 950 milyar dolardı. Türkiye'nin kamu borcu, milli gelirinin yüzde 33.1'i düzeyinde...
Türkiye'nin dış borcu özel sektör ağırlıklı... Zaten döviz üzerindeki baskıyı da bu borç oluşturuyor.
Türkiye'nin, 31 Aralık 2019 itibarıyla brüt dış borç stoku 436.9 milyar dolar, net dış borç stoku 244.6 milyar dolar olarak hesaplanmıştı. Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) tanımlı genel yönetim borç stoku, 31 Aralık 2019 itibariyle 1 trilyon 418.2 milyar lira, bu rakamın milli gelire oranı da yüzde 33.1 olarak kayıtlara geçmişti. Yılbaşındaki dolar kuruna göre Türkiye'nin kamu borcu 240 milyar dolara yaklaşıyor. Buna iç ve dış kamu borçları da dahil... Ancak Mart ve Nisan aylarında verilen bütçe açıkları dikkate alındığında, bu yıl bu oranın epey yukarı çıkması bekleniyor.
Yeni Mesaj