İttifakın 70'inci yılını kutlamak için Londra'da bir araya gelen NATO üyesi ülkelerin liderleri, ortak deklarasyon yayımladı. Londra Deklarasyonu'nda NATO'nun 1 milyar kişi ve topraklarının güvenliğini sağlamaya devam ettiği, 'dayanışma ve birlik' ilkelerinin ittifakın temel taşları olmaya devam ettiği belirtildi.
Avrupa ve Kuzey Amerika arasındaki güçlü transatlantik bağların teyit edildiği deklarasyonda, Washington Antlaşması'nda "bir müttefike yöneltilecek saldırı hepimize yönelmiş bir saldırıdır" taahhüdünde bulunulan 5'inci maddeye olan bağlılık yinelendi.
Savunma harcamaları artıyor
Deklarasyonda, "Bölünmez güvenliğimizin maliyet ve sorumluluklarını üstlenme konusunda hepimiz kararlıyız" ifadesine yer verilerek tüm müttefiklerin savunma taahhütleri uyarınca savunma ve kabiliyet gelişimine yatırım yaptığının, misyon ve operasyonlara katkı sağladığının altı çizildi.
"ABD dışındaki müttefiklerin savunma harcamaları 5 yıldır artıyor. Savunmaya 130 milyar dolardan fazla yatırım yapıldı" ifadesi kullanılan deklarasyonda, bu alanda önemli ilerleme kaydedildiği belirtildi.
Terörizm tehdit
Deklarasyonda, "Terörizm bütün türleri ve tezahürleriyle hepimiz için tehdit olmaya devam ediyor" vurgusu yapılırken, müttefiklerin terörle mücadele konusunda kararlı olduğu ve bu çerçevede birlikte daha güçlü adımlar attığı kaydedildi.
Rusya'nın saldırgan faaliyetlerinin Avro-Atlantik güvenliğini tehdit ettiği belirtilen deklarasyonda, ittifakın devlet ve devlet dışı aktörlerden farklı tehditlere maruz kaldığı ifade edildi. Deklarasyonda, NATO'nun savunma amaçlı bir ittifak olduğu, hiçbir ülkeye tehdit teşkil etmediği vurgulandı.
İttifakın aynı zamanda havada ve denizde bağımsızlığını korumak için girişimlerini artırdığı kaydedilen deklarasyonda, NATO'nun savunma ve caydırıcılık gücünü nükleer, konvansiyonel ve füze savunma kabiliyetleriyle güçlendirmeye devam ettiğinin altı çizildi ve "Nükleer silahlar var olmaya devam ettiği müddetçe, NATO da nükleer ittifak olmayı sürdürecektir" vurgusu yapıldı.
NATO'nun "açık kapı politikasının" desteklendiği belirtilen deklarasyonda, Kuzey Makedonya'nın yakında ittifakın 30'uncu üyesi olacağı anımsatıldı.
Çin'e ayrı madde
Londra Deklarasyonu'nda, ilk defa Çin'in yükselen gücüne değinilerek "Çin'in artan nüfuzu ve uluslararası politikalarının ortaya çıkardığı fırsat ve sınamaları ittifak olarak birlikte ele almalıyız" vurgusuna yer verildi. Deklarasyonda, NATO liderlerinin 2021'de tekrar bir araya geleceği duyuruldu.
Türkiye umduğunu bulamadı
Zirvede NATO üyesi ülkeler, Türkiye'nin beklentilerine muhalefet ederek, PYD/YPG'yi terör örgütü olarak tanımadı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Baltık ülkeleriyle ilgili savunma planının kabul edildiğini söyledi. Türkiye, PYD/YPG talebinde direnmeyerek, planı bloke etmedi.
Oysa Türkiye'nin YPG'nin ittifaka üye ülkeler tarafından 'terör örgütü' olarak nitelendirilmemesi halinde bu planı veto edeceği savunuluyordu.
Bu arada İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Türkiye'deki NATO füze savunma misyonundaki varlığını sürdürmeye devam edeceklerini açıkladı. Bu arada Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile görüştü.
Erdoğan ve Trump, NATO Liderler Zirvesi ana oturumun ardından, bir araya geldi. Zirvenin yapıldığı The Grove Otel'de basına kapalı gerçekleşen görüşme yarım saat sürdü. Görüşmenin ardından Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altuni Twitter üzerinden 'görüşmenin verimli geçtiği' açıklaması yaptı.
Recep Bahar
