RECEP BAHAR / DETAY HABER
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), merakla beklenen 2020 yılına ilişkin doğum istatistiklerini açıkladı. Ülkemizin geleceği açısında tablo ürkütücü zira Türkiye'de canlı doğan bebek sayısı, geçen yıl 1 milyon 112 bin 859 oldu. Geçen yıl canlı doğan bebeklerin yüzde 51.3'ü erkek, yüzde 48.7'si ise kız... Bir kadının doğurgan olduğu dönem (15-49 yaş grubu) boyunca doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade eden 'toplam doğurganlık hızı', 2001'de 2.38 çocuk iken 2020'de 1.76 çocuk olarak gerçekleşti. Oran 2018'de 1.99, 2019'da 1.88 idi. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2.1'in epey altında kaldığını gösteriyor. Bu oran 1950'de 6.72, 1960'ta 6.18, 1970'te 5.64, 1980'de 4.56, 1990'da 3.12 idi!
Güneydoğu ayakta tutuyor
Türkiye'de toplam doğurganlık hızının 2020'de en yüksek gerçekleştiği il ise 3.71 çocukla Şanlıurfa oldu. Bu ili 3.22 çocuk ile Şırnak, 2.88 çocuk ile Ağrı ve Siirt izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu iller ise 1.29 çocuk ile Karabük, 1.31 çocuk ile Zonguldak ve Kütahya olarak sıralandı.
Avrupa'dan iyiyiz ancak...
Türkiye'nin toplam doğurganlık hızının Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin ortalama doğurganlık hızlarından daha yüksek olduğu belirlendi. Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık hızları incelendiğinde, 2019'da en yüksek toplam doğurganlık hızına sahip olan ülkenin 1.86 çocuk ile Fransa olduğu, en düşük toplam doğurganlık hızına sahip olan ülkenin ise 1.14 çocuk ile Malta olduğu görüldü. AB ortalaması ise 2019'da 1.53 idi. AB içinde Fransa, Türkiye'den daha iyi lakin orada da ortalamayı Fas, Tunus, Cezayir gibi Afrika ülkelerinden göçenler yükseltiyor!
Bir başka trajik veri
Bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade eden kaba doğum hızı 2001'de binde 20.3 iken 2020'de binde 13.3 oldu. Kaba doğum hızı 1950'de 50.8 idi! Buna göre, 2001'de bin nüfus başına 20.3 doğum düşerken, 2020'de 13.3 doğum düştü. Geçen yıl kaba doğum hızının en yüksek olduğu il binde 28.3 ile Şanlıurfa oldu. Bu ili binde 25.2 ile Şırnak, binde 23 ile Siirt ve Ağrı izledi. Kaba doğum hızının en düşük olduğu il ise binde 8.5 ile Zonguldak olarak belirlendi. Bu ili binde 8.8 ile Edirne, binde 8.9 ile Kastamonu, Karabük ve Giresun takip etti. Türkiye'nin kaba doğum hızı Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin kaba doğum hızlarından daha yüksek oldu. 2019'da en yüksek kaba doğum hızına sahip olan ülke binde 12 ile İrlanda olurken, en düşük kaba doğum hızına sahip olan ülke ise binde 7 ile İtalya olarak kayıtlara geçti.
Yaşa göre doğurganlık hızı
Yaş grubuna göre doğurganlık hızı 2001'de en yüksek binde 144 ile 20-24 yaş grubunda iken 2020'de binde 115 ile 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu durum, doğumların kadınların daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi. 15-19 yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade eden adölesan doğurganlık hızı, 2001'de binde 49 iken 2020'de binde 15'e geriledi. Buna göre, 2020'de 15-19 yaş grubundaki her bin kadın başına 15 doğum düştü.
Doğum yapan annelerin ortalama yaşı 29
Doğumlarını 2001'de gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı 26.7 iken, 2020'de 29 oldu. İlk doğumunu 2020'de gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 26.5 olarak kayıtlara geçti. İlk doğumdaki ortalama anne yaşı illere göre incelendiğinde, 2020'de ilk doğumda ortalama anne yaşının en yüksek olduğu il 28.1 ile İstanbul oldu. Bu ili 27.8 yaş ile İzmir, Rize ve Muğla, 27.7 yaş ile Trabzon ve Eskişehir izledi. İlk doğumdaki ortalama anne yaşının en düşük olduğu iller ise 23.3 ile Ağrı, 23.6 yaş ile Muş, 24.2 yaş ile Şanlıurfa ve Bitlis olarak sıralandı. Doğumların 2020'de yüzde 2.9'u çoğul doğum olarak gerçekleşirken, bu doğumların yüzde 96.8'i ikiz, yüzde 3.1'i üçüz ve yüzde 0.1'i dördüz ve daha fazla bebek olarak gerçekleşti.
Ne yapılmalı?
Gençlerimizin 4'te biri işsiz, dolayısıyla geçim korkusu nedeniyle evlenemiyorlar, bir yolunu bulup evlenseler bile evlat sahibi olmaktan çekiniyorlar. Yapılacak şey belli: Merhum BTP Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş'ın sistemleştirdiği Milli Ekonomi Modeli'ni hayata geçirmek... Çocuk maaşı ile doğum ikramiyesi teşvik yöntemlerinin başında geliyor. Ayrıca bölgelere göre de farklı teşvikler hayata geçirilebilir.
