ECEP BAHAR / HABER ANALİZ
ABD Temsilciler Meclisi, Türkiye'nin Cumhuriyetin 96. yılını hep birlikte coşku içinde kutladığı 29 Ekim'de adeta ülkemize savaş açtı.
ABD Kongresi'nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi, Türkiye'nin Fırat'ın doğusunda düzenlediği Barış Pınarı Harekâtı nedeniyle Türkiye'ye bazı yaptırımlar getirilmesini öngören yasa tasarısını oy çokluğu ile kabul etti. Tasarıya 435 vekilden 403'ü 'Evet' oyu kullanırken, 'Hayır' oyları 16'da kaldı.
Bununla da yetinmeyen Temsilciler Meclisi, 1915 olaylarını 'soykırım' olarak tanıyan karar tasarısını kabul etti.
Başkan Trump'ın DEAŞ'ın öldürülen lideri Bağdadi'ye bilgi sızdırmakla itham ettiği Temsilciler Meclisi Demokrat Vekili Yahudi Adam Schiff tarafından Nisan ayında sunulan söz konusu tasarı, 405 'Evet' oyuna karşılık 11 'Hayır' oyuyla meclisten geçti.
Karar ile 1915 yılı ile 1923 yılları arasında yaşanan olayların 'soykırım' olarak kabul edilmesi ve bu şekilde anılması talep ediliyor.
Bu kararın onaylanmasıyla birlikte ilk kez ABD Kongresi'nin bir kanadı 1915 olaylarını 'soykırım' olarak nitelemiş oldu. Temsilciler Meclisi'nde kabul edilen kararda üç ana madde şu şekilde sıralanıyor:
• Ermeni Soykırımı'nın resmi törenlerle anılması.
• ABD hükümetinin, Ermeni Soykırımı'nı ya da herhangi bir soykırımı inkâr etmeye yönelik çabalarla ilişkilendirilmesinin reddedilmesi.
• Ermeni Soykırımına dair gerçeklerin eğitim yoluyla anlaşılmasının teşvik edilmesi.
Böylece Ermeni soykırım iddialarını tanıyan ülke sayısı 30'a yükseldi. Bu ülkeler arasında Rusya, Almanya, Bolivya, Şili, Libya, Lübnan, Suriye ve Venezuela da yer alıyor!
Yaptırım tasarında neler var?
Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Eliot Engel ve Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyesi Mike McCaul tarafından ay ortasında sunulan tasarıda Barış Pınarı Harekâtı ile alakalı olarak bazı Türk yetkililere yaptırım öngörüyor.
Ayrıca tasarıda Türkiye'ye silah satışının askıya alınması ve bazı finansal yaptırımlar da öngörülüyor. Aynı yasa tasarısında, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi satın almasına yönelik yaptırım uygulanması maddesi de yer alıyor.
Tasarı yasalaşırsa Amerikan silahlarının, Suriye'de operasyon yürüten Türk Silahlı Kuvvetleri'ne satışı engellenecek. Ancak NATO'nun onayladığı operasyonlar ya da Türkiye'de Amerika'nın operasyonları için kullanacağı malzemeler için ya da Başkan'nın 'acil' olarak gördüğü durumlar için bu maddede istisna yapılabilecek.
Tasarıda Halkbank için ayrı bir bölüm ayrılmış. Bu bölüme göre tasarının yasalaşıp yürürlüğe girdiği tarihten sonraki 15 gün içinde Başkan, Halkbank'a ya da bu bankanın iştiraki niteliğindeki herhangi bir kuruluşa mali yaptırım uygulayacak.
Tasarının oylanmasından önce söz alan Temsilciler Meclisi üyesi Demokrat Eliot Engel, "Başkan Trump, Erdoğan'ı bölgenin istikrarını bozan haince saldırının sorumluluğundan muaf tuttu. Başkan Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, kuzeydoğu Suriye'de yaşanan facianın sorumlularıdır. Her ikisinin de hesap vermesi gerekir" diye konuştu.
Erdoğan'ın serveti de araştırılacak
Yaptırım yasasının yürürlüğe girmesi durumunda en fazla 120 gün içinde ABD Dışişleri Bakanı'nın, istihbarat servisi ve Hazine Bakanlığı'yla birlikte çalışarak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ve ailesinin (eşleri, çocukları, anne-babası ve kardeşleri olarak belirtiliyor) tahmin edilen mal varlığı, bilinen gelirleri ve yatırımlarına dair rapor hazırlaması isteniyor.
Doğrudan kanun haline gelebilir
Her iki tasarının yasalaşması için, tasarıların Senato'da da aynı şekilde kabul edilmesi ve sonra Başkan Donald Trump tarafından onaylanması gerekiyor. Ancak Temsilciler Meclisi'nde üçte iki çoğunluğun üzerindeki oy ile geçen tasarılar, Senato'dan da aynı oranda oy alırsa, Trump'ın önüne gitmeden doğrudan yasalaşacak
