Bugün, 30 Ağustos Zafer Bayramı. 98 yıl önce Türkiye'nin bağımsızlığı yolundaki en kritik tarih olan 30 Ağustos 1922'de, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün liderliğindeki Türk ordusu, işgalci kuvvetleri Anadolu'dan kovmak için Başkomutanlık Meydan Muharebesi adıyla da bilinen Büyük Taarruz'u başlattı. Atatürk komutasındaki Türk ordusu Yunan ordularını İzmir'e kadar sürdü ve 9 Eylül 1922'de İzmir'in kurtuluşu ile birlikte Türkiye'nin tam bağımsızlığı sağladı. İlk kez 1924 yılında Afyon'da ''Başkumandan Zaferi'' adıyla kutlanan 30 Ağustos günü, Türkiye'de 1926'dan itibaren "Zafer Bayramı" adıyla kutlanmaya başlandı.
Gizli bir harekât olarak başladı
Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşı sırasında Türk ordusunun işgalci kuvvetlere kesin ve son darbeyi vurabilmek ve düşman birlikleri Anadolu'dan kovmak için planlanmış gizli bir harekâttı. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) 20 Temmuz 1922'deki oturumunda kendisine dördüncü kez Başkomutanlık yetkisi verilen Mustafa Kemal Atatürk, taarruz kararını Haziran ayında aldı ve hazırlıkları çok gizli olarak yürüttü. Büyük Taarruz, Ağustos'un 26'sını 27'sine bağlayan gece Afyon'da başladı. Aslıhan bölgesinde kuşatılan düşman birliklerinin, Mustafa Kemal Paşa'nın komuta ettiği Dumlupınar Meydan Muharebesi'nde topyekûn imha edilmesi ile Türk ordusunun zaferiyle sonuçlandı.
İlk kutlama iki yıl sonra
30 Ağustos Zafer Bayramı, ilk olarak 1924'te Dumlupınar'ın Çal Köyü yakınlarında Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'in katıldığı bir törenle ''Başkumandan Zaferi'' adıyla kutlandı. Zaferi kutlamak için iki yıl beklemenin nedeni ise, 1923 yılının yeni Türkiye için hem ulusal hem de uluslararası alanda yoğunluğun fazla olmasındandı. Dumlupınar'ın Çal Köyü'nde gerçekleşen ilk törende Mustafa Kemal, milli ruhun canlı tutulmasının önemini vurguladı ve 'Meçhul Asker Abidesi'nin temelini eşi Latife Hanım ile beraber attı. 1926 yılından itibaren Zafer Bayramı olarak kutlanan Başkumandan Zaferi'nin, 1 Nisan 1926'da kabul edilen Zafer Bayramı Kanunu'yla, 30 Ağustos Başkumandan Muharebesi gününün Cumhuriyet ordu ve donanmasının Zafer Bayramı olduğu, her yıl dönümünde bu bayram gününün kara, deniz ve hava kuvvetleri tarafından kutlanacağı belirtildi.
2011 yılında coşku yok oldu
87 yıl coşkuyla kutlanan 30 Ağustos Zafer Bayramı, son yıllarda maalesef sönük kutlamalarla geçiştiriliyor. 1930 yılının ardından, 30 Ağustos Zafer Bayramı için özellikle 1960'lardan itibaren daha kapsamlı ve katılımlı bir şekilde kutlamalar yapılmaya başlandı. 30 Ağustos, Türkiye'de askeri okulların mezuniyet törenlerini de yaptıkları gün oldu. 30 Ağustos Zafer Bayramı'nın coşkuyla kutlanması durumu 2011 yılından itibaren değişti. Bu tarihten beridir, 30 Ağustos Zafer Bayramı geçmişte yapılan kutlamaların aksine kısıtlı ve coşkudan uzak göstermelik kutlamalarla geçiştirilen bir milli bayram haline getirildi.
