Rekabet Kurumu ile Google arasında 'Google servisleri'ne ilişkin devam eden görüşmeler çıkmaza girdi. Süreç yeni yılda Türkiye'de satışa çıkarılacak Android tabanlı cihazların Google servislerine erişimini imkânsız hale getirecek. Bu noktada özellikle Playstore uygulaması önemli.
Birçok Android kullanıcısının gözünde Playstore, Android işletim sisteminin dinamosunu oluşturuyor. Playstore'un yasaklanması Android işletim sistemini önemli ölçüde işlevsiz hale getirecek.
Gelişmeden Vestel, Casper ve General Mobile gibi Android işletim sistemi kullanan yerli markalar da olumsuz etkilenecek. Konuya ilişkin Google Türkiye'den bir açıklama yapıldı. Açıklamanın satır başları şöyle:
"• 2007 yılında Android'i birçok şirketin mobil cihazlarına güç vermek üzere, açık kaynaklı bir işletim sistemi olarak geliştirmeye başladık. O günden bu yana, Android'e milyarlarca dolar yatırım yaptığımız gibi, dünyanın her yanındaki insanlar için cihazlar ve deneyimler üretebilmeleri için üreticilere ve geliştiricilere ücretsiz olarak sunduk.
• Android'e olan yatırımımız bizim için çok anlamlı çünkü telefon üreticilerine, bazıları bizim için gelir üreten ve üreticilere müşterilerine yararlı servisler sunmalarını sağlayan popüler Google uygulamalarını önceden yükleme seçeneğini veriyoruz. Telefon üreticileri bizim servislerimizin hiçbirini cihazlarına yüklemek zorunda olmadıkları gibi, aynı zamanda bizimkilerin yanında rakip uygulamaları da yüklemekte özgürdür.
Bu da bizim ancak uygulamalarımızın yüklü olması ve kullanıcıların alternatifler yerine bizim uygulamaları tercih etmeleri durumunda gelir elde ettiğimiz anlamına geliyor.
• Rekabet Kurumu ile üç yıldan fazla süre çalıştıktan sonra Ağustos ayında yine Rekabet Kurumu'nca alınan bir karar üzerine, Android iş ortaklarımızla yaptığımız anlaşmalarda bazı değişikliklere gittik. Bu değişiklikler arasında, iş ortaklarımıza cihazları üzerinde Google'ın gelir üreten uygulamalarının önceden yüklenmesi konusunda sunduğumuz esnekliği çok daha yüksek bir seviyeye taşımak da yer alıyordu.
Ancak Kasım ayında Rekabet Kurumu bu değişikliklerin yeterince uygun olmadığı ve Türkiye'de bu anlaşmalarla faaliyet gösteremeyeceğimiz yönünde kanaat bildirdi.
Görüşmeler çıkmaza girdi
• Google olarak bu konunun olabildiğince hızlı şekilde çözümü için Rekabet Kurumu ile birlikte çalışmayı sürdürüyoruz. Bu çerçevede, Türkiye'de hızlı şekilde kanunlarla uyumlu biçimde çalışma bizim için büyük önem taşıdığından, iş ortaklarımızla temasa geçerek kendilerini Türkiye'de yeni çıkacak Android cihaz modellerini onaylamayı durdurmak zorunda olduğumuz doğrultusunda bilgilendirdik.
• Bu, Türkiye'de yeni cihaz modellerinin Google servisleri ile pazara sunulamayacağı anlamına geliyor. Halihazırda mevcut modellerin satışı ve çalışması ise normal şekilde devam edecek. Mevcut cihazlar ve uygulamalar da normal biçimde çalışmaya ve güncellemeler almaya devam edecek. Google'ın diğer ürünleri ve servisleri ise durumdan etkilenmeyecek.
• Bu durumun Türkiye'deki kullanıcılar, üreticiler, uygulama geliştiriciler ve operatörler için getirdiği zorlukları anlıyor, bu sebeple Rekabet Kurumu ile birlikte çalışarak konuyu en kısa sürede çözüme kavuşturabilmeyi umuyoruz."
Bundan sonra ne olacak?
Google konusunda Rekabet Kurumu yerden göğe kadar haklı... Çünkü ABD'nin piyonu haline gelen Google, resmen dünyanın verisini toplayarak dünyanın kanını emiyor.
Google ayrıca Huawei olayında olduğu gibi Çin'e Android üzerinden dayatmalarda da bulunabiliyor. Google, Türkiye'den çıkarsa Türkiye bir şey kaybetmez, hatta 82 milyon nefes alır.
Rekabet Kurumu, 93 milyon lira ceza kesmişti
Rekabet Kurulu, Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti, Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc. hakkında soruşturma açılmasını kararlaştırmıştı.
Eylül 2018'de de Google LLC, Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti. ve Google International LLC'den oluşan ekonomik bütünlüğün mobil işletim sistemi ile mobil uygulama ve hizmetlerinin sunumuna ilişkin davranışlarının ve cihaz üreticileriyle imzaladıkları sözleşmelerin rekabeti ihlal edip etmediğinin tespitine yönelik soruşturma Google aleyhine sonuçlanmış ve şirkete 93 milyon lira idari para cezası verilmişti.
Öte yandan Avrupa Birliği, Mart 2019'da, Google'a internet reklamlarında piyasa hakimiyetini kötüye kullanmaktan 1 milyar 490 milyon Euro para cezası vermişti.
AB Rekabet Komiseri Margrethe Vestager, yaptığı açıklamada, "Google, online arama servisindeki reklamlarda piyasadaki hakimiyetini pekiştirmiş ve üçüncü taraf web sitelerine rekabetçi olmayan sözleşme kısıtlamaları getirerek rekabetten kendini korumuştur" ifadesini kullanmıştı.
Google'a daha önce de AB tarafından Android işletim sisteminde piyasa hakimiyetini kötüye kullandığı için 4 milyar 340 milyon Euro ceza verilmişti.
Google, ayrıca internet alışveriş sitelerindeki hakimiyetini kötüye kullanmaktan da 2017 yılında 2 milyar 420 milyon Euro'luk ceza almıştı. Böylece AB'nin Google'a kestiği ceza 8 milyar 150 milyon Euro'ya ulaşmıştı.
Şevket Tepetaş