Falih Rıfkı, "Atatürkçülük nedir?" kitabında, Atatürk'ün tezini kendi bakış açısı ile bakınız nasıl anlatır:
"Tanzimat'ın yapamadığı yapılmadıkça, medreseden yetişme şeriatçıların vicdanlar üzerindeki egemenliği yıkılıp laik bir devlet sisteminde dünya işlerini yalnız akıl yolu ile çözüp çevirmedikçe, dini sadece Tanrı ile kulu arasında bir vicdan işi olarak bırakmadıkça; baştaki istibdat yıkılsa bile Tanrı adına toplumu hükmü altında tutan geri medrese şeriatçılığının yarattığı yığın despotçuluğu önlenmedikçe; toplumu değiştirmeye, ilerletmeye, kalkındırmaya, vicdan ve kafa hürriyeti yolundan siyasî hürriyete kavuşturmaya, rejimi devamlı ve kararlı bir hürriyet rejimi yapmaya imkan yoktu."
Yıllar boyu beraber devlet hizmetinde bulunduğu Celal Bayar, Atatürk'ün anlaşılması noktasında bir anıdan bahseder. Hem de ta seneler evvel, İstanbul'da Meclis-i Mebusan'ın başına geçmek istemesiyle alakalıdır bu anı...
"Atatürk, İstanbul'da açılacak Meclis-i Mebusan'a Rauf Bey gibi arkadaşlarının gitmemesi için önce çok ısrar etmiş fakat Rauf Bey ve Kazım Karabekir, Ali Furat Cebesoy gibi dava arkadaşları 'Şevketmeab'ın arzusu böyledir' diye direnince meclisin hiç değilse İstanbul dışında bir vilayette kurulmasını çünkü İstanbul resmen işgal edilmemiş olsa bile, fiilen işgal edilmiş sayıldığını ileri sürmüş ama yine de onları fikirlerinden vazgeçirememişti.
Atatürk'ün bu çalışmaları Nutuk'tan da biliniyor ancak şimdi söyleyeceğim teşebbüse bir yerde rastlamadım. Bunu Mazhar Müfit'ten dinledim.
Biliyorsunuz, Mazhar Müfit, Atatürk'ün yakın arkadaşlarındandır. O sıralar Ankara'da Atatürk'le beraber bulunuyordu. Atatürk kendisini bir gün çağırmış ve şöyle demiş:
'Arkadaşları İstanbul meclisine gitmemeye ikna edemedim. Gidecekler! Şimdi sana bir vazife veriyorum; gittiğiniz zaman Felah-ı Vatan gurubuna ve İstanbul Meclis Başkanlığı'na beni getirmelerini teklif et ve bunu sağlamaya çalış.'
Mazhar Müfit kabul etmiş ve İstanbul'a geldiği zaman, Felahı Vatan gurubuna, Mustafa Kemal Paşa'ın bu arzusunu bildirmiş. Mazhar Müfit diyor ki:
'Arkadaşlar adeta şoke oldular. Mustafa Kemal'in ihtirasına yordular bu isteğini; müzakere etmek bile gerek görmediler. Ben de durumu olduğu gibi kendisine bildirdim.'
Celal Bayar bunları anlattıktan sonra şöyle devam etti:
Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Meclis Başkanlığı'nı istemesi, ileriyi doğru görüşünden başka bir şey değil.
Benim kanaatime göre eğer kendisini Meclis Başkanı seçmiş olsalardı, başkanlık etmek için İstanbul'a gitmeyeceğinden eminim.
Fakat meclis dağıldığı zaman, başkan sıfatı ile meclisi Ankara'da toplantıya çağıracak ve meclisin meşruiyeti üzerinde açılan münakaşalar kendiliğinden ortadan kalkacaktı.
Mustafa Kemal Paşa'yı iyi tanımak lazımdır. Mustafa Kemal Paşa ihtiras sahibi değildir, demek istemiyorum. Paşa'nın elbette iktidar ihtirası vardı fakat bu ihtiras, bir keman virtiözünün kemanını istemesi gibidir. Ondan bir kompozisyon çıkarmak için. Atatürk'ün elinde iktidar, bir virtiözün elindeki keman gibidir."
Hakikaten Atatürk'ü iyi tanımak lazım. Aksi bir bakış açısı ile O'nu değerlendirmeye çalışmak O'nun ufkundan, yapmak istediklerinden uzaklaştıracaktır.
Atatürk'ün demokrat ve ileri görüşlülüğü hakkında örnekler veren Kılıç Ali, konu inanç olduğunda nedense topluma ters bir kimlik çizer:
"Millî Mücadele'nin ilk günleriydi. Memleket içeriden dışarıdan düşmanların tazyiki altında bulunuyordu. 'Dinsizler, imansızlar' feryadı ile memleketin her tarafında isyanlar başlamış. Vaziyet keşmekeş içinde, bir kördüğüm halindeydi.
İşte o günlerin birinde Mustafa Kemal Paşa ile bayram namazını kılmak için yanımızda bazı arkadaşlarda olduğu halde Ankara Hacı Bayram Veli Camii'ne gitmiştik.
Memleketin o günkü vaziyet ve manzarası ve yapılan birtakım kötü propagandalar karşısında Atatürk'ün bu bayram namazına gitmesi bir zaruret halini almıştı.
Cami hıncahınç dolmuş, halk cami dışında sokaklarda, hasır, kilim, hatta paltolarını sererek üzerlerinde namaz kılmaya hazırlanmıştı.
İçeride yer bulamadığımız için araya araya sokakta diz çöküp halkın arasında müşkülatla bir yer bulduk ve biz de hasırların üzerine oturduk.
O esnada bir hoca vaaz ediyordu. Hoca bir günahkâr Müslümanın öldükten sonra yedi başlı bir yılandan çekeceği kabir azaplarını anlatıyordu.
Paşa, hocayı dinledikten sonra, bir aralık eğilerek kulağıma, 'Sabretmek lazım! Bu saçmaları daha birkaç zaman çarnaçar dinleyeceğiz' diyerek hocanın masallarını sonuna kadar dinleme tahammülünü gösterdi."
Şimdi düşününüz, bu anıdan, işgale karşı savaşmaya karar veren, işgal sonrasında kendini başa getirmek isteyen bunun için de halkın inancıyla oynamayı planlayan bir asker canlanıyor.
Bu asker, 8 yaşında hafızlık yapmış, ömrü savaş meydanlarında geçmiş, hayatını Türk milletinin ve hatta beyanlarına baktığınızda Müslüman Türk milletine adayan bir insanı böyle tanıtmanın amacı ne sizce?
Türk milleti Müslüman olacak, dinsiz Mustafa Kemal onları şahsî emelleri için kullanacak, bunun yolunu da Hıristiyan dünya ile savaşmakta bulacak?
Ne bu Atatürkçülüktür, ne de bu zihniyet Atatürk'ü anlamaktır.
Kültürel devrimlerde Atatürk'ü inceleyelim mesela: Atatürk, 600 yıllık bir imparatorluktan, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kuran iradedir.
Padişah-saltanat kölesi bir toplumdan, hakimiyetin kendinde toplandığı bir millî iradeyi oluşturabilmiş devlet adamıdır.
Bunu Laz, Çerkez, Türk, Kürt vs. etnik kimlikleri Müslüman Türk şemsiyesinde toplayarak sağlamıştır.
Kurtuluştan sonra 15 yıl gibi kısa bir zaman dilimi içinde -ki ömrü vefa etmemiştir- devrimler ile "çağdaş uygarlık seviyesine" çıkarma hareketini gerçekleştirmiştir.
Esasen O, yepyeni bir anayasa, millet meclisi, kılık kıyafet devrimi, harf devrimi, saat ve takvimde değişim, tarih yazımı, dil çalışmaları vb. gibi devrimlerle ne İslam dininin dışına çıkmayı düşünmüş, ne de Batılıların aynısı bir taklit içine girmiştir.
O, milletin din-i İslam'dan koparılmasının imkansız olduğunu biliyordu ve zaten böyle bir amacı da yoktu.
Ancak medenî milletler seviyesine çıkarılma gayesi içindeydi.
Falih Rıfkı Atay, Çankaya eserinde Tanzimat'tan sonra iki çeşit adam yetiştiğini yazar:
"Biri Garp taklitçisi ve Garp mahkumu... Tepeden tırnağa 'alafranga' cilalı adam. Milletinden ve memleketinden uzaklaşmıştır. Frenk doğmadığına pişmandır. Ancak düvel-i muazzama kontolü altındaki bir Türkiye'de hayat hakkı olduğuna inanmıştır.
İkinci tip, nasyonalisttir. Osmanlı nasyonalisti veya Türk nasyoııalisti... O, kurtuluşun Garplışalmakta, milletin ve memleketin Garp toplulukları içine katılmasında ve medenileşmesinde olduğuna inanmıştır.
Şerefçe, gururca ve milletçe kendini milletinden ayırmaz... Mustafa Kemal'in ilk benliğine kavuştuğundan beri şuur altını ve üstünü kıvrandıran mesele budur."
Kısaca, kültürel sahadaki devrimler, Atatürkçülüğü ne dinsiz yapar, ne de Batı kopyası.
Bizce Atatürkçülük:
Tam bağımsızlıktır,
Demokrasidir,
Cumhuriyete sahip çıkmaktır,
Üniter devlet demektir,
Kayıtsız şartsız millî hakimiyettir,
Ulusal egemenlik demektir,
Manda ve himayeyi kabul etmemektir,
Ulusal bir savunma demektir,
Hiçbir sahada yabancı denetiminde olmamaktır,
Emperyalizmi reddetmektir,
Emperyalizme araç olmayı reddetmektir,
Yabancı denetimini reddetmektir,
Bir milletin dinî ve millî hassasiyetine saygılı devletlerle ilişki kurmasıdır,
Azınlık tanımını Lozan'a göre yapmaktır,
Sünni, Şii, Alevi, Bektaşi ayrımı yapmadan bir olmaktır,
Türk, Kürt, Laz, Çerkez vs. etnik ayrıma gitmeden "Türk milleti" diyebilmektir,
Devleti ve milleti ile; sivili ve askeri ile bir bilek bir yürek olabilmektir,
Osmanlıcı olmamaktır,
Milletin manevî değerlerine sahip çıkmaktır,
Mazlum milletlere yardım etmek, Batı'ya karşı işbirliği, güç birliği demektir,
Harama helal, helale haram dememek;
Ehl-i Beyt mantığında dindar olmaktır,
Kısaca Atatürkçülük; "Ne mutlu Türküm diyene" diyebilmektir.
Gazi Mustafa Kemal; Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Kurtuluş Savaşı karşısında olan Batılı hiçbir devletle hayatı boyunca ittifak düşünmemiştir.
Vatandaşlarına;
Vatan sevgisini,
Bayrak sevgisini,
Devlet sevgisini,
Millî bir eğitimi,
Ve millî bir ekonomi modelini tavsiye etmiştir.
Siz, dinsizlik temeline dayalı bir Atatürk portresi çizmeye çalışacağınıza, bu ilkelerle şekil bulmuş Atatürk'ü hayata geçirmeye bakın." (Prof. Dr.
Haydar Baş Hoş Geldin Atatürk eseri sh: 867)
