3D biyoyazıcı, biyomalzemeler üzerine çalışan ESOGÜ Tıp Fakültesi Hava ve Uzay Hekimliği Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Hasan Emre Aydın, biyomalzeme ve yapay doku üretiminde sona yaklaştıklarını söylüyor. Ürünlerin patentlerinin alınması ile düşük maliyetle elde edilecek yerli biyomalzeme ve yapay dokuların pek çok hastalığa çare olması bekleniyor.
Dünyada yapay organ ve yapay doku üretimi gelişiyor
Hayatın her alanını etkileyen dijitalleşme, sağlık sektöründe de eşi benzeri görüşmemiş icatların meydana getirilmesine zemin hazırlıyor. Sağlık-sanayi buluşması ile gereksinim duyulan pek çok biyomalzemenin üretimi mümkün hale gelebiliyor. Beyin ve Sinir Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Hasan Emre Aydın, dünya genelindeki yapay organ ve yapay doku üretiminin önemini şöyle anlatıyor: “Gelişen teknoloji ile birlikte hayatımızda rol almaya başlayan üç boyutlu yazıcılar, biyoyazıcılar ve kaplama üniteleri hem sağlık hem de sanayi alanlarında kullanıma başlanmıştır. Üretim teknolojisi ve yöntemi her geçen gün değişmektedir. Önceleri beyin, kalp, böbrek gibi organların plastik modellemesi veya kemik yapıların modellenmesi için kullanılan üç boyutlu yazıcılarda multidisipliner çalışmalar ile birlikte kök hücre ve rejeneratif tıp ünitelerinin de eklenmesi ile biyouyumluluğu yüksek yani canlı dokuya en yakın materyallerin üretimi sağlanmıştır. Halen deney aşamasında olan bazı çalışmalar gün geçtikçe ivmelenmekte ve yeni son ürünler ortaya çıkmaktadır. Özellikle uluslararası alanda basında karşılaştığımız yapay organ veya doku üretimi gibi haberlerin yakın gelecekte gerçekleşmesi yönünde bilimsel çalışmalar devam etmektedir.”
“Yerli ve Milli Ürün”
2016 yılında ESOGÜ bünyesinde bir startup firması olarak kurulan araştırma laboratuvarı NİTLlabs, sağlık alanında gereksinim duyulan biyomalzeme üretimi için çalışıyor. Hastanedeki görevinin yanı sıra NİTLlabs’ın yöneticiliğini de yapan Doç. Dr. Aydın kuruluş hikâyelerini “Bir beyin cerrahı olarak, cerrahi sahada gördüğümüz eksiklikleri uygulama pratiğimize ekleyerek yola çıktık. Sağlık alanında bilinen ‘yerli ve milli ürün’ geliştirme hedefi doğrultusunda çalışıyoruz. Çoğunluğu yurtdışı kaynaklı olan stent ve benzeri biyomalzemelerin ülkemizde üretimi ile kolay ve daha düşük maliyetle ulaşılabilir ürünler üreterek çok sayıda hastaya ulaşmayı hedefliyoruz” ifadeleri ile anlatıyor.
“Biyouyumlu malzeme üretiminde patent aşamasındayız”
Doç. Dr. Aydın, biyouyumlu malzeme üretiminde imza aşamasına geldiklerini söylüyor: “Biyomekanik uygulamalar, üç boyutlu biyoyazıcı üretimi ve biyomedikal implant kaplama ve tasarım alanlarında bilimsel çalışmalarımıza ve projelerimize devam ediyoruz. Laboratuvarımızda, patent aşamalarımızda en önemli paydaşlarımızdan üç boyutlu biyoyazıcı üretimi yapan axolotl biosystems ile üç boyutlu biyoyazıcı son ürünü yapay yara örtüsü, beyin zarı, damar ve beyin damar içi stent geliştirme alanında teknolojik ürün doğrulama seviyesi altı ve üzerinde çalışmalarımızı yürütüyoruz. Aldığımız destekler ile geliştirdiğimiz ürünleri eş zamanlı olarak hem ulusal hem de uluslararası patent başvurularını tamamlıyor, ticari pazara sunmak amacıyla yatırımcılar ile ikili görüşmelerimize devam ediyoruz.”
“Medikal implant kaplama alanında da çalışıyoruz”
Yapay doku üretiminin yanı sıra medikal implantların kaplanması alanında da çalıştıklarını belirten Doç. Dr. Aydın şöyle devam ediyor: “Amacımız biyoyazıcılar desteği ile elde ettiğimiz son ürünleri daha nitelikli malzemeler ile kaplayarak daha düşük maliyetle etkin yeni ürünler haline getirmektir. İmplant kaplama konusunda Avrupa Birliği proje desteği kapsamında bionika medline ile ortak görüşme ve çalışmalarımıza devam etmekteyiz.
Bilimsel çalışmalara ESOGÜ desteği
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi bünyesinde yayımlanmaya devam eden ve alanında ilklerden olan ‘Journal of Medical Innovation and Technology’ bilimsel araştırma dergisi bu doğrultuda sağlık alanında inovasyon ve teknolojiyi hedef alarak her geçen gün artan talep ile bilimsel çalışmaları yayınlamaktadır. Multidisipliner ve uluslararası çok merkezli çalışmalarda ortak olarak bulunmanın ciddi faydası olduğu inancındayız. Laboratuvarları ve insan kaynağını tek merkezde toplamak yerine farklı merkezlerde fakat alanında uzman ekipler ile çalışarak daha başarılı olacağımıza inanıyor ve bu doğrultuda çalışmalarımıza devam ediyoruz.”
Hasan Emre Aydın, 2014 yılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Cerrahi alanında uzmanlık eğitimini tamamladı. Uzmanlık sonrası eğitimine İsviçre Zürih Üniversitesi, Girişimsel Nöroradyoloji Anabilim Dalında devam etti. 2018 yılında Beyin ve Sinir Cerrahi doçentlik ünvanını aldı. Görevine ESOGÜ Tıp Fakültesi’nde Hava ve Uzay Hekimliği Anabilim Dalı Başkanı olarak devam eden Aydın’ın bilimsel çalışma alanları arasında subaraknoid kanama, serebral diagnostik anjiografi, 3D biyoyazıcılar ve biyomalzemeler yer alıyor.
